VERASET VERGISINDE 2019 ISTISNALARI VE TARIFE

03.01.2019 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 2711 görüntülenme YAZDIR

VERASET VERGISINDE 2019 ISTISNALARI VE TARIFE

Dr. A. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya Gazetesi / 3.1.2019

Servet transferinden alinan Veraset ve Intikal Vergisi, Türkiye Cumhuriyeti'nde ilk defa 12.4.1926'da yayinlanarak yürürlüge giren "Veraset ve Intikal Vergisi Hakkinda Kanun" ile Türk vergi sistemi içindeki yerini almistir. 15.6.1959'da yayinlanarak yürürlüge giren 7338 sayili "Veraset ve Intikal Vergisi Kanunu" ile de yerini saglamlamistir.

Bu verginin bütçe gelirleri içerisindeki yeri fazla degildir. Ancak buna ragmen servet intikallerinin vergilendirilmesinin sebebi, servetin ayri bir mali gücü temsil etmesidir. Anayasamizin 73/1. maddesinde yer alan "Herkes kamu giderlerini karsilamak üzere mali gücüne göre vergi ödemekle yükümlüdür" hükmü ile benimsenmis olan mali güç ilkesi, gerek veraset yoluyla gerekse bagis gibi karsiliksiz intikaller sonucu servet edinen kisilerin, mali güçlerinde bir artis oldugu düsüncesi ile vergilendirilmesini gerektirmektedir. Bu noktada "Vergi yükünün adaletli ve dengeli dagilimi maliye politikasinin sosyal amacidir" seklindeki, söz konusu maddenin 2. fikrasi hükmünün de servet intikallerinin vergilendirilmesi gerektigine isaret ettigi söylenebilir.  Doktrinde servet intikallerinin vergilendirilmesindeki bir diger amacin, gelir ve servet dagilimindaki dengeyi saglamak oldugunu savunan görüsler de mevcuttur.

7338 sayili Kanunun 4/2. maddesinde, “(b), (d) ve (e) bentlerine göre her bir takvim yilinda uygulanacak istisna hadleri, önceki yilda uygulanan istisna hadlerine bu yila iliskin olarak Vergi Usul Kanunu hükümleri uyarinca belirlenen yeniden degerleme oraninda artis yapilmak suretiyle tespit olunur” hükmüne, Kanununun 16/3. maddesinde ise "Vergi tarifesinin matrah dilim tutarlari, her yil bir önceki yila iliskin olarak Vergi Usul Kanunu uyarinca belirlenen yeniden degerleme oraninda artirilmak suretiyle uygulanir” hükmüne yer verilmistir. Bu düzenlemeler ile veraset ve intikal vergisinde uygulanan gerek istisnalarin gerekse tarifenin, her yil enflasyona karsi korunmasi saglanmistir.

Biz de bu yazimizda yukarida aktardigimiz düzenlemeler soncunda 2019 yilinda uygulanacak istisna tutarlari ile 2019 vergi tarifesini aktarmak istiyoruz. Yeniden degerleme uygulamasi sonucu, 2019 yilinda uygulanacak tutara bagli istisnalar asagidaki sekilde olusmustur. 

- Evlatliklar dâhil, fürug ve esten her birine isabet eden miras hisselerinde 250.125,- TL (2018’de bu tutar 202.154,- TL idi) (fürug bulunmamasi halinde ese isabet eden miras hissesinde 500,557,- TL (2018’de bu tutar 404,556,- TL idi) ) kismi 2019 yilinda vergiden istisna olacaktir.

- Ivazsiz suretle meydana gelen intikallerin ise 2019 yilinda 5.760,- TL (2018 yilinda 4.656,- TL idi) kismi vergiden istisnadir.

- Para ve mal üzerine düzenlenen yarisma ve çekilisler ile  5602 sayili Sans Oyunlari Hasilatindan Alinan Vergi, Fon ve Paylarin Düzenlenmesi Hakkinda Kanunda tanimlanan sans oyunlarinda kazanilan ikramiyelerde ise istisna tutari 2019 yilinda 5.760,- TL (2018 yilinda 4.656,- TL idi) olarak uygulanacaktir.

Veraset Ve Intikal vergisinin 2019 tarifesi ise asagidaki sekildedir.

Matrah

Verginin Orani (%)

Veraset Yoluyla 
Intikallerde

Ivazsiz 
Intikallerde

Ilk                             290.000 TL için

1

10

Sonra gelen             700.000 TL için

3

15

Sonra gelen          1.500.000 TL için

5

20

Sonra gelen          2.700.000 TL için

7

25

Matrahin   5.190.000 TL’yi asan bölümü için

10

30

            Veraset dolayisiyla mirasçilar tarafindan verilmesi gereken beyannameler için süreler degismemistir. Onlari da asagida aktaralim. Veraset yoluyla gerçeklesen intikallerde:

a) Ölüm Türkiye'de gerçeklesmis ise mükelleflerin Türkiye'de bulunmalari halinde ölüm tarihini izleyen dört ay içinde, mükelleflerin yabanci bir ülkede bulunmalari halinde ölüm tarihini izleyen alti ay içinde;

b) Ölüm yabanci bir memlekette gerçeklesmis ise mükelleflerin Türkiye'de bulunmalari halinde ölüm tarihini izleyen alti ay içinde, mükelleflerin miras birakanin bulundugu ülkede olduklari takdirde ölüm tarihini izleyen dört ay içinde, mükelleflerin miras birakanin bulundugu yerin disinda baska bir yabanci ülkede olduklari takdirde de ölüm tarihini izleyen sekiz ay içinde;

c) Gaiplik halinde, gaiplik kararinin ölüm siciline kaydolundugu tarihi izleyen bir ay içinde;

2. Bagis ve diger suretle gerçeklesen intikallerde mallarin hukuken iktisap edildigi tarihi izleyen bir ay içinde;

beyannamenin verilmesi gerekmektedir. Veraset vergisinin süreksiz mükellefiyet olusturmasi sebebiyle söz konusu beyanname kagit ortaminda verilebilmektedir.

            Yukarida aktardigimiz istisna tutarlari ile tarife, vefat veya bagis yoluyla 2019 yilinda gerçeklesen intikaller için uygulama alani bulacaktir. Intikal 2018 yilinda gerçeklesmekle birlikte beyanname verme süresi 2019’e sarkan vergiyi doguran olaylara, 2018 için geçerli istisna tutarlari ve tarife uygulanacaktir.