KURUMLAR VERGISININ KÂR DAGITIMI VARSAYDIGI ÖDEMELERDE KDV

05.04.2016 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 4995 görüntülenme YAZDIR

Kurumlar vergisinin kâr dagitimi varsaydigi ödemelerde KDV

Dr. Bumin DOGRUSÖZ

Dünya Gazetesi / 5.4.2016

 

Kurumlar Vergisi Kanunu'nun 12. maddesi uyarinca örtülü sermaye olarak kabul edilen borçlar üzerinden ödenen faizlerin veya 13. maddesi uyarinca transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü olarak dagitildigi kabul edilen kazançlarin, elde eden nezdinde kâr payi olarak kabul edilmesi yine anilan maddelerde hükme baglanmistir. Bu kazançlarin kurumlar vergisi kanunu ile kâr payi seklinde kabul edilmesi, söz konusu faizler veya kazanç aktarimlari üzerinden de KDV hesaplanip hesaplanmayacagi sorununu ortaya çikarmistir. Çünkü kâr paylari Katma Deger Vergisi Kanunu'nun (KDVK) konusuna girmemektedir. 

Bu sorunu daha önce iki yazimizda incelemistik. 21 Nisan 2015 tarihinde yayimlanan yazimizda konuyu, özelgeler ile olusan idari anlayis açisindan irdelemis, 23 Nisan 2015 tarihinde yayimlanan yazimizda ise konuyu vergi mahkemeleri nezdinde olusan yargi anlayisi açisindan irdeleyerek kararlari aktarmistik. Ancak bu ikinci yazimda konuya iliskin Danistay görüsünün henüz belli olmadigini, bu konudaki kararlar olusunca ve ulasinca duyuracagimi da yazmistim. 

Bu konudaki Danistay görüsü yavas yavas olusmaya baslamistir. 

Her seyden önce, örtülü sermaye üzerinden ödenen faizlerin de bir finansman hizmeti karsiligi ödendiginin kabulü ile KDV’ye tabi oldugu görüsünü benimseyen ve bu konuda ihtirazi kayitla verilen beyannameye dayanarak yapilan tahakkuka karsi açilan davayi reddeden Istanbul 9. Vergi Mahkemesi'nin E.2010/774 K.2012/971 sayi ve 28.3.2012 tarihli Karari (ki bu Karari 23.4.2015 tarihinde yayimlanan yazimda aktarmistim), Danistay 9. Dairesi tarafindan E.2012/4791 sayili dosyasi kapsaminda onanmistir. 

Bu karar, Danistay 9. Dairesi'nin de örtülü sermaye üzerinden ödenen faizlerin de bir finansman hizmeti karsiligi ödendigi, burada gerçek anlamda bir kâr payinin söz konusu olmadigi, sadece gelir veya kurumlar vergisi açisindan kâr payi olarak nitelendirildigi ve bu Kanunlar açisindan dogacak sonuçlarin KDV Kanunu açisindan da kabulü mümkün olmadigi seklindeki görüsleri benimsedigini göstermektedir. 

Danistay 9. Dairesi, bir baska kararinda bu konuyu transfer fiyatlandirmasi yoluyla dagitilan kazançlar açisindan da degerlendirerek KDV’ye tabi olup olmadigi konusunda da –dogal olarak – ayni yönde karar vermistir. Danistay konumuza iliskin karari ile Istanbul 5. Vergi Mahkemesi'nin “bir sirketin grup sirketlerine vermis oldugu borç üzerinden isletilen faiz tutarindan hesaplanarak ihtirazi kayitla beyan edilerek dava konusu yapilan katma deger vergisinin kazanç vergileri için bir vergi güvenlik sistemi olarak getirilen düzenlemeler itibariyle ortaya çikan sonucun, muamele vergileri için de vergiyi doguran bir olaya sebebiyet vermeyecegi, bir baska ifade ile Kurumlar Vergisi Kanunu'nda açikça belirtilen “kar payi dagitiminin” Katma Deger Vergisi Kanunu'nda sayilan türde bir teslim veya hizmet olarak nitelendirilemeyecegi, katma deger vergisi açisindan emsal bedelin tespitini gerektiren bir durumun da ortaya çikmadigi, KDV Kanunu açisindan ise, kurumlar vergisi açisindan hazine zarari olusana degin veya borç alan kurum açisindan alinan borç tutarinin öz sermayenin 3 katina kadarki kisminin vergiyi doguran olay olarak kabul edilmemesine ragmen, belirtilen sinirlarin asilmasi halinde islemin yalnizca bu kisminin KDV açisindan vergilendirilmesinin mümkün bulunmadigi, gerekçesiyle tahakkukun kaldirilmasi yönünden kabul eden” 18/6/2010 tarih ve E:2009/2268, K:2010/1502 sayili kararinin bozulmasina karar vermistir. 

Danistay 9. Dairesi'nin E. 2010/11146 K. 2015/72 sayi ve 28.1.2015 tarihli bozma Kararinin gerekçesi su sekildedir. 

“Transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü kazanç dagitimiyla; karsiliksiz olarak kullandirilan para dolayisiyla elde edilmesi gereken ancak kurumun öz sermayesi içinde yer almayan paranin zaman degerine esit olan faiz tutarinin, transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü kazanç dagitan kurumun öz sermayesine eklenerek, özsermayede karsiliksiz olarak kullandirilan para nedeniyle ortaya çikan faiz geliri kaybinin telafisi saglanmaktadir. Transfer fiyatlandirmasi yoluyla örtülü kazanç dagitiminin, para kullandirmak suretiyle finansman hizmeti sunma ve bu islemden elde edilmesi gereken kazancin kar payi olarak degerlendirilmesi suretiyle örtülü kazanç dagitiminda bulunulan iliskili sirkette birakilmasi seklinde iki asamasi bulunmaktadir. Katma deger vergisi, birinci asama olan para kullandirmak suretiyle iliskili sirkete saglanan finansman hizmetinde devreye girmektedir. Yukarida yer verilen mevzuat hükümleri isiginda katma deger vergisi yönünden bir degerlendirme yapildiginda; iliskili sirkete para kullandirmak suretiyle saglanan finansman temininin, bir hizmet türü olarak KDV’nin konusuna girdiginde duraksama bulunmamaktadir. Bu durumda, grup sirketlerine sunulan finansman hizmeti karsiliginda elde edilen faiz geliri için yapilan tahakkukta hukuka aykirilik bulunma(maktadir)”. 

Ancak konu yine de netlesmis degildir. Zira, bu konudaki davalar büyük çogunlukla Istanbul ilinden çikmaktadir. Istanbul kaynakli KDV davalarinin temyiz mercii ise Danistay Baskanlik Kurulu'nun 2016/1 sayili Karari ile 1.1.2016’dan itibaren 3 ve 4. Daireler olarak belirlenmistir. Temyiz incelemesi süren dosyalar da bu dairelere devredilmistir. Bu dairelerin görüsünün ne sekilde olusacagi ise henüz belli degildir. Danistay’in web sayfasinda da bu dairelerce verilmis bir karar gözükmemektedir. 

 NOT : Danistay 9. Dairesinin 2015/72 sayili Kararinin tam metnini Sitemizde Danistay Kararlari/Kurumlar Vergisi bölümünde bulabilirsiniz.