Indirimli orana tabi islemlerde iade edilecek vergide gelisme

04.03.2010 Dr. Bumin DOGRUSÖZ - 4178 görüntülenme YAZDIR

Indirimli orana tabi islemlerde iade edilecek vergide gelisme
4 Mart 2010, A.Bumin DOGRUSÖZ

Katma Deger Vergisi Kanunu’nun “Vergi Indirimi” baslikli 29. maddesinde, mükelleflerin, bir vergilendirme döneminde teslim ettigi mal ve hizmetler nedeniyle hesaplanan ve tahsil edilen Katma Deger Vergisi’nden sadece satin aldigi mallarin alisi ya da hizmetlerin ifasi nedeniyle ödenen ya da borçlanilan Katma Deger Vergisi’ni degil, faaliyeti ile ilgili her türlü gider için alinan fatura ve benzeri vesikalarda yer alan Katma Deger Vergisi’ni mahsup edebilecegi hükme baglanmistir. Bu hüküm uyarinca indirilecek Katma Deger Vergisi’nin, tahsil olunan Katma Deger Vergisi’nden fazla oldugu hallerde fark, bir sonraki vergilendirme dönemine devredilerek, sonraki döneme ait indirilebilecek Katma Deger Vergisi’ne eklenmekte ancak iade edilememektedir. 
Ayni kanunun 28. maddesiyle verilen yetki uyarinca, bakanlar kurulu tarafindan Katma Deger Vergisi orani indirilen teslim ve hizmetin gerçeklestigi vergilendirme döneminde indirilemeyen ve tutari bakanlar kurulunca tespit edilecek siniri asan verginin, bu mükelleflerin maddede belirtilen borçlarina mahsuben ödenecegi ve yil içinde mahsuben iade edilemeyen verginin nakden iade edilecegi de anilan maddede düzenlenmistir. 
Öte yandan Katma Deger Vergisi Kanunu’nun 29/2. maddesi, 5766 sayili kanunla degistirilerek bakanlar kuruluna, vergi nispeti indirilen mal ve hizmet guruplari ile sektörler itibariyle amortismana tabi iktisadi kiymetler için yüklenilen vergiler bakimindan iade hakkinin kaldirilmasina yönelik olarak yetki verilmistir. Bakanlar kurulu da 19.07.2008 günlü 26941 sayili Resmi Gazete’de yayimlanan 2008/13903 sayili karari ile KDV oranlarini belirleyen kararnamenin eki (II) sayili listenin “B) DIGER MAL VE HIZMETLER” bölümünün, 25. sirasinda sayilan konaklama tesislerini isleten mükelleflerin, bu kararin yürürlüge girdigi tarihten sonra, söz konusu sira kapsamindaki indirimli orana tabi islemlerine ait iade hesabina, amortismana tabi iktisadi kiymetler dolayisiyla yüklendikleri Katma Deger Vergisi’nin dahil edilemeyecegini kararlastirmistir. 
Otel isletmeciligi yapan bir mükellef, bu düzenleme sonucu, otel, motel, pansiyon, tatil köyü ve benzeri konaklama tesislerinin, indirimli oranli satislarindan kaynaklanan iade hesaplarina 20.07.2008 tarihinden itibaren bina, tesis, makine vb. gibi amortismana tabi iktisadi kiymetlerin alimi için ödenen Katma Deger Vergisi’ni dahil edemeyecekleri sadece amortismana tabi iktisadi kiymetlerin Katma Deger Vergilerinin indirim yoluyla giderilebilecegi, ancak kararname ile getirilen bu uygulamanin kanunla yapilan indirimli orana tabi islemlerde mükellefler tarafindan yüklenilen Katma Deger Vergisi’nin iadesini saglayan yasal düzenlemenin temel mantigina aykiri oldugu gerekçesi ile Danistay’da iptal davasi açmistir. 
Bu davayi E. 2009/6371 dosya numarasi ile görmekte olan Danistay 4. Dairesi, bakanlar kuruluna bu sekilde düzenleme yapma yetkisi veren maddeyi anayasaya aykiri bulmus, Katma Deger Vergisi Kanunu’nun 29/2. maddesinin son cümlesi ile bakanlar kuruluna verilen iade hakkini kaldirma yetkisinin, anayasanin 73/4. fikrasi ile bakanlar kuruluna verilen ve anayasal sinirlari çizilen, yasada belirlenecek yukari ve asagi sinirlar içinde muafiyet, istisna, indirim ve oranlara iliskin olarak degisiklik yapma yetkisinin disinda oldugundan anayasanin 2. ve 73. maddelerine aykirilik teskil ettigi sonucuna ulasmistir. Dolayisiyla anilan madde için Danistay 4. Dairesi’nce düzenlemenin anayasaya aykirilik savlarinin incelenmesi için Anayasa Mahkemesi’ne basvurulmustur. 
Danistay 4. Dairesi, bakanlar kuruluna yetki veren maddenin anayasaya aykiriligi kanaatine ulasinca da bu yetki uyarinca kabul edilen kararnamenin de hukuka aykiri olacagi dogal sonucu ile “19.07.2008 günlü ve 26941 sayili Resmi Gazete’de yayimlanarak yürürlüge giren 2008/13903 sayili ‘Indirimli Orana Tabi Islemlerde Iade Edilecek Verginin Hesabina Amortismana Tabi Iktisadi Kiymetlere Ait Katma Deger Vergisi’nin Dahil Edilmemesine Iliskin” bakanlar kurulu kararinin dava konusu “Amortismana tabi iktisadi kiymetler dolayisiyla yüklendikleri Katma Deger Vergisi dahil edilmez” kisminin, Anayasa Mahkemesi’nce bir karar verilinceye kadar veya Anayasa Mahkemesi’nce bes ay içinde karar verilmemesi halinde, bu süre sonunda yeniden bir karar verilmek üzere yürütmesinin durdurulmasina oybirligiyle karar vermistir. 
Mükelleflerin iade haklarini ve ayrica iade islemlerinde tasdik raporu hazirlayan YMM’leri yakindan ilgilendiren bu konudaki gelismeleri de ileride ayrica duyuracagiz.

04.03.2010 | Referans Gazetesi