1 Temmuz 2012 tarihinde halen yürürlükte olan 6762 sayili Türk Ticaret Kanununun yerini alacak olan yeni 6102 sayili Türk Ticaret Kanunu, seffafligi saglama, bilgi toplumunu gerçeklestirme, sermaye sirketlerinde kurumsallasmayi saglama, sirket topluluklari düzenini kurma, elektronik dünyasindaki gelismeleri sirketler âlemine aktarma gibi çesitli düsüncelerle sermaye sirketleri için yeni bir düzen olusturmustur. Bunun dogal sonucu da bu yeni düzenin yasama saglikli olarak aktarilmasini saglayabilmek için, bu düzene bagli suç ve cezalar da olusturulmustur. Bu suç ve cezalar, suçun unsurlarini belirlemede ilgili maddelere atiflar suretiyle, Kanunun 562. maddesinde düzenlenmistir.

Suç ve cezalarin düzenlendigi 562. madde ve bu suçlarin sorusturma ve kovusturmasinin re’sen yapilacagini düzenleyen 563. madde, Kanunun “Ticaret Sirketleri” baslikli 2. Kitabinin içerisinde anonim sirketlerin düzenlendigi 4. Kismin sonunda 12. Bölüm olarak yer almistir. Oysa yaptirima baglanan fillerin bir kismi, 5. Kisimda düzenlenen sermayesi paylara bölünmüs komandit sirketlerle ve 6. Kisimda düzenlenen limitet sirketlerle ilgilidir. Bu nedenle 562 ve 563. maddelerin Kanunda, yine ayri bir bölüm olarak 6. Kismin sonunda veya limitet sirketleri düzenleyen kisimdan sonra 7. Kisim olarak yer almasi, bana göre daha dogru olurdu. Nitekim bütün kanunlarda yaptirima baglanan fiil veya yükümlülükler yer aldiktan sonra son bölümde/kisimda aykirilik halinin yaptirimlari belirlenmistir. Yeni TTK’da ise bazi fiillerde bunun tam tersi olmustur. Örnegin web sayfasi yükümlülügü ile ilgili yaptirimlar 562. maddede düzenlenirken, web sayfasina iliskin yükümlülükler Kanunun 1524. Maddede yer almistir.

Kanunun 563. maddesinde, 562. maddede sayilan suçlarin sorusturma ve kovusturmasinin re’sen yapilacagi hükme baglanmakla, bu suçlarin takibinin sikâyete bagli olmadigi vurgulanmistir.

Öte yandan 562. maddede sayilan bu fillerin baska kanunlarda daha agir cezaya baglandigi hallerde, diger kanunlardaki agir ceza uygulanacak, TTK’da hükme baglanan ceza uygulanmayacaktir (md. 562/13). Ancak 562/12’de düzenlenen “web sayfasi olusturmama, mevcut web sayfasinin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülememe veya gerekli bilgileri web sayfasina koymama” fiili bu kuralin disinda tutulmustur. Bunun sebebi, gerekçede yoktur. Kanaatimizce bu durum; ya bu fillere konu yükümlülüklerin yeni ihdasi ve dolaysisiyla suç kapsamina yeni alinmasi sebebiyle baska kanunlarda bu konuda bir düzenleme olamayacagi düsüncesinden ya da Adalet Komisyonunda fikra numaralari yeniden düzenlenmesi sirasinda gerekli özenin gösterilmemis olmasindan kaynaklanmistir

Yeni Türk Ticaret Kanununun bir kisim filleri, suç olarak düzenlemesi ve bunlara adli yaptirimlar (para cezasi ve/veya hapis) öngörmesi de bana göre yerinde olmamistir. Çünkü bu düzenleme; tacirler, sirket yöneticileri ve temsilcileri hakkinda ceza yargilamasini gerektirecek ve verilen cezalar onlar hakkinda adli sicilde sabika kaydi olarak yer alacaktir. Bu nedenle, ceza hukukundaki “ekonomik suçun cezasinin da ekonomik olmasi” gerektigi yolundaki yaygin görüs uyarinca bu fillerin pek çogunun, md.33/2 de oldugu gibi, “ticari kabahat” olarak düzenlenmesi bana göre daha yerinde olurdu.

            Yeni Türk Ticaret Kanununun 562. maddesinde suç kabul ettigi filer ve bu filler için öngörülen ceza asagida bir tablo (Tablo – I ) olarak verilmistir. Ancak filler suçun maddi unsurunun düzenlendigi madde veya fikranin özü olarak verilmistir. Bu nedenle tabloda atif yapilan maddeye de bakilmasinda yarar vardir.

            Kanunun 562/12. maddesinde “Anonim, Limitet ve Payli Komandit Sirketlerde Kanunun 1502. maddesi uyarinca web sayfasini olusturmamak veya mevcut web sayfasinin bir bölümünü bilgi toplumu hizmetlerine özgülememek” fiilinin cezalandirilmasi, kanununun yürürlügünden itibaren üç ay içinde bu yükümlülüklerini yerine getirmemis olanlar için öngörülmüstür. Bu üç aylik süre 1 Ekim 2012 tarihinde dolacaktir. Ancak sermaye sirketlere bu yükümlülükleri getiren düzenleme, 1.7.2013 tarihinde yürürlüge girecektir. Bu nedenle buradaki üç aylik süreyi, “yükümlülügün yürürlüge girdigi tarihten (1.7.2013) itibaren üç ay” seklinde anlamak gerekmektedir. Aksi yorum bir hukuk garabeti ve kaos doguracaktir. Ancak hem sirketlere yükümlülügün yerine getirilmesi için 1 yillik ilave süre taninmasi, hem de üç ay ilave süre verilmesi de anlamli olmamakla birlikte, baska çikis yolu gözükmemektedir.

            Web sayfasi olusturma yükümlülügünün TTK’nin yürürlüge girmesinden sonra yeni kurulan sirketler için de geçerli oldugu, ancak onlar için de bu yükümlülügün 1.7.2013 sonrasi için söz konusu olacagi açiktir. Ancak 562/12. maddenin lafzi ifadesi, yeni TTK’nin yürürlüge girdigi tarihte mevcut sermaye sirketleri için yaptirim öngörüldügü seklinde anlamlandirilmaya elverislidir. Bu durumda Kanunun yürürlügünden sonra kurulan sirketlerin bu yükümlülüklerini yerine getirmemeleri halinde cezai yaptirim söz konusu olmayacaktir.

Öte yandan 1.7.2013’den sonra kurulan sirketler için, web sayfasi olusturma süresinin taninmamis olmasi da bir eksikliktir. Web sayfasinin olusturulmasi, mutlaka ki tüzel kisilik kazanilmasindan sonra ve bu yöndeki belli bir çalismadan sonra gerçeklestirilebilecektir.

Burada da 516/12. maddenin, TTK’nin yürürlüge girmesinden sonra kurulacak sermaye sirketlerini de kapsama alacak ve yükümlülügün yürürlüge girmesinden sonra kurulacak sirketler için de yükümlülüklerin yerine getirilmesi için üç aylik sürenin taninmasini saglayici düzeltme yapilmasina ihtiyaç vardir.

Kanunun bir diger elestirilecek yönü de, suç ve cezalari düzenleyen bir hükme (md.562) yer verilmesine ragmen baskaca maddelerde de suç ve cezalarin düzenlenmis olmasidir. Olmasi gereken, ya bütün suç ve cezalarin bir madde de toplanmasi ya da bütün suç ve cezalarin ilgili maddelere veya bölümlere/kisimlara dagitilmasiydi. Kanunun 562. Maddesinde yer almayan diger suç ve cezalarin listesi ise asagida bir tablo olarak sunulmustur.