YATIRIMLARA INDIRIMLI VERGI UYGULAMASI
Dr. Veysi
Sevig
Istanbul
Ticaret 2.10.2017
Kurumlar Vergisi Kanunu’nun 32/A maddesinin ikinci
fikrasinda yer alan Ekonomi Bakanligi tarafindan Tesvik Belgesi’ne baglanan
yatirimlardan elde edilen kazançlarin, yatirimin kismen veya tamamen
isletilmesine baslanilan hesap döneminden itibaren yatirima katki tutarina
ulasincaya kadar indirimli oranlar üzerinden kurumlar vergisine tabi tutulmasi
öngörülmüstür.
Söz konusu kanun maddesinin ikinci fikrasinin (c)
bendi uyarinca yatirima baslanilan tarihten itibaren söz konusu madde uyarinca
hesaplanacak yatirima katki tutarina mahsuben, toplam yatirima katki tutarinin
yüzde 50’sini ve gerçeklestirilen yatirim harcamasi tutarini geçmemek üzere;
yatirim döneminde kurumun diger faaliyetlerinden elde edilen kazançlarina
indirimli vergi orani uygulatmak suretiyle; yatirima katki tutarini kismen
kullandirmaya, bu orani her yil bir il grubu, bölgesel, büyük ölçekli stratejik
ve öncelikli yatirimlar ile konusu, sektörü ve niteligi itibariyla proje
bazinda desteklenmesine karar verilen yaptirimlar için sifira kadar indirmeye
veya yüzde 100 kadar artirmaya Bakanlar Kurulu yetkili kilinmistir.
Bu baglamda indirimli vergi orani uygulamasindan gelir vergisi mükellefleri de
yararlanabilmektedir.
Yasal düzenleme geregi olarak Yatirim Tesvik Belgesi
kapsamindaki yatirimlardan elde edilen kazançlara ilgili tesvik belgesinde yer
alan yatirima katki ve vergi indirimi oranlari dikkate alinarak yatirimin
kismen veya tamamen isletilmesine baslanilan hesap döneminden itibaren yatirima
katki tutarlarina ulasilincaya kadar “indirimli kurumlar vergisi”
uygulanabilmektedir.
Yatirima katki tutari, indirimli kurumlar vergisi
uygulanmak suretiyle tahsilinden vazgeçilen vergi yoluyla yatirimlarin devletçe
karsilanacak tutarini, bu tutarin yapilan toplam yatirim tutarina bölünmesi
suretiyle bulunacak oran ise yatirima katki oranini ifade etmektedir.
Örnegin (x) A.S.’nin yatirim tesvik belgesi
kapsamindaki yatirimin toplam tutarinin 12 milyon TL ve yatirima katki oraninin
ise yüzde 30 oldugunu varsayarsak bu durumda yatirima katki tutari asagidaki
sekilde hesaplanacaktir.
Toplam yatirima katki = Toplam yatirim harcamasi x
yatirima katki orani= 12 000.000 x %30 = 3.600.000 TL.
Bu asamada toplam yatirima katki tutari, yatirimdan
elde edilen kazanca indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle devletin
tahsilinden vazgeçecegi kurumlar vergisi tutarini ifade etmektedir.
Bakanlar Kurulu, yatirim harcamalari içindeki, arsa,
bina, kullanilmis makine, yedek parça, yazilim, patent, lisans ve know-how
bedeli gibi harcamalarin oranlarini ayri ayri ve topluca sinirlandirmaya
yetkili olup bu yetki çerçevesinde çikarilan 14.07.2009 gün ve 2009/15199
sayili ve 15.06.2012 gün ve 2012/3305 sayili “Yatirimlarda Devlet Yardimlari
Hakkinda Bakanlar Kurulu Kararlari” uyarinca arazi, arsa, royalti, yedek parça
ve amortismana tabi olmayan diger harcamalar indirimli kurumlar vergisi
uygulamasina konu edilmemektedir. Dolayisiyla yatirima katki tutarinin
hesaplanmasinda arazi, arsa, royalti ve yedek parça harcamalari ile amortismana
tabi olmayan diger harcamalar dikkate alinmamaktadir.
Kurumlar Vergisi Kanunu’nda konuya iliskin olarak
yapilan yeni düzenleme uyarinca mükelleflerin yatirim tesvik belgesi
kapsamindaki yatirimlarinin yatirim döneminde diger faaliyetlerinden 1 Ocak
2013 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançlarina indirimli kurumlar vergisi
uygulamasi suretiyle yatirima katki tutarinin kismen kullandirilmasi mümkün
olmustur. Bu durumda getirilen yeni uygulama ile;
- Toplam
yatirima katki tutarinin Bakanlar Kurulu Karari ile belirlenen oranini
geçmemek ve
- Gerçeklestirilen
yatirim harcamasi tutarini asmamak üzere, yatirim döneminde diger
faaliyetlerinden 1 Ocak 2013 tarihinden itibaren elde ettikleri kazançlarina
indirimli kurumlar vergisi uygulanabilmektedir.
Yapilan bu düzenleme geregi yatirim döneminde, yatirim
tesvik belgesi kapsaminda gerçeklestirilen yatirim harcamasinin, bu dönemde
yararlanilabilecek yatirima katki tutarindan (toplam yatirima katki tutarinin
Bakanlar Kurulu Karari ile belirlenen oranina tekabül eden kismi) daha düsük
olmasi halinde diger faaliyetlerden yatirim döneminde elde edilen kazançlara
indirimli kurumlar vergisi uygulanmak suretiyle kismen yararlanilacak yatirima
katki tutari, gerçeklestirilen yatirim tutarini asamayacaktir.