ÖZEL USULSÜZLÜK CEZALARI TARHIYAT ÖNCESI UZLASMA KAPSAMINDAN ÇIKARILIYOR
Osman
Arioglu
ISTANBUL
TICARET / 26 Subat 2018
Halen Türkiye Büyük Millet Meclisi Plan ve Bütçe
Komisyonu’nda görüsülmekte olan yeni ‘Torba Tasari’ ile usulsüzlük cezalarina
iliskin önemli düzenlemeler yapiliyor. Tasarida yesil pasaport hakki
sahiplerinin 25 yasini doldurmamis ancak ögrenimini bitirmis bekar çocuklarinin
yesil pasaport haklarinin devam ettirilmesine yönelik düzenleme gibi birçok
sosyal iyilestirme hükmü yer almaktadir. Bu yazida özel usulsüzlük cezalarina
iliskin düzenlemeleri degerlendirecegiz.
ELEKTRONIK TEBLIGATA UYMAMAYA ÖZEL
USULSÜZLÜK CEZASI
Tasarinin 13 maddesi ile Vergi Usul Kanunu’nun (VUK)
107/A maddesi uyarinca getirilen elektronik tebligat hükümlerine uymayanlara
özel usulsüzlük cezasi uygulanmasi öngörülmektedir. Buna göre:
- Birinci
sinif tüccarlara serbest meslek erbabina 1000 TL,
- Ikinci
sinif tüccarlar ile defter tutan çiftçiler ve basit usulde tez kazanci
tespit edilen mükelleflerin 500 TL,
- Bunlarin
disinda kalanlara da 250 TL. Özel usulsüzlük cezasi uygulanacak.
USULSÜZLÜK CEZALARINDA CEZA INDIRIMI
ARTIRILIYOR
Halihazirda VUK 376. maddesi uyarinca ceza
indiriminden yararlanmak suretiyle usulsüzlük veya özel usulsüzlük cezalarinin
ödenmesi durumunda bu cezalarin üçte biri kaldirmaktaydi. Yeni düzenlemeyle
vergi ziyai cezalarinda oldugu gibi usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarinin
da 376. maddeye göre ödeme halinde yarisinin kaldirilmasi hükme baglaniyor.
Elbette bu hükümden yararlanmak için vergi ve ceza
ihbarnamelerinin tebligi tarihinden itibaren 30 gün içerisinde bagli bulunulan
vergi dairesine yazili olarak basvurulmasi ve VUK 376. maddesinden yararlanma
talebi yapilmasi, ayni süre içerisinde cezanin diger yarisinin ödenmesi veya
teminat göstermek suretiyle üç ay içerisinde ödeneceginin taahhüt edilmesi
gerekiyor.
Tasari ile getirilen bir diger düzenleme özel
usulsüzlük cezalarinin tarhiyat öncesi uzlasma kapsamindan çikarilmasidir.
Yürürlükte bulunan hükme göre, özel usulsüzlük
cezalari tarhiyat sonrasi uzlasma kapsamina girmiyor. Buna karsilik tarhiyat
öncesi uzlasmada uzlasma konusu yapilabiliyordu. Tasari ile özel usulsüzlük
cezalari uzlasma kapsamindan tamamen çikarilmaktadir. Madde bu haliyle kabul
edilirse yasanin yürürlüge girmesiyle birlikte artik özel usulsüzlük cezalari
tarhiyat öncesi uzlasma konusu yapilamayacak. Bu cezalar bakimindan yegane
basvuru alani ceza indiriminden yararlanmanin düzenlendigi VUK 376. maddesi
olacaktir.
Usulsüzlük ve özel usulsüzlük cezalarin bakimindan
376. madde uygulamasinda, birinci defada cezanin yarisinin silinmesi seklinde
getirilen düzenlemeyle bir anlamda sistemde bir sadelestirmeye gidildigini
söyleyebiliriz. Yasanin yürürlüge girmesiyle birlikte 376. madde uygulamasinda
cezanin niteliginin bir önemi kalmayacaktir.
Elbette vergide ve cezada açiklik ve öngörülebilirlik
önemli unsurlardir. Bu nedenle mükellefin hangi durumda ne tür bir ceza ile
karsilayacagi ve bunun sonucunda yasal yollarinin ne oldugunun açik olmasi
önemlidir. Bu anlamda önceki yillarda yapilan tarhiyata karsi; tarhiyat öncesi
uzlasma talebinde bulunan mükellef ile tarhiyat sonrasi uzlasma talebinde
bulunan arasindaki fark giderilmis, mükellefin bazen gayriiradi olarak yapmis
oldugu tercihinin sonucu etkilemesi durumu ortadan kaldirilmis olacaktir.