Çalisanlar dikkat! Otomatik BES’te püf noktalari
Dünya Gazetesi / 05.08.2016
Bir süredir
devam eden zorunlu BES uygulamasinda ayrintilar netlesmeye basladi. Özellikle
tasarrufa yönlendirme ve ekonomik kirilganliklarin azaltilmasi için zorunlu BES
büyük bir önem tasiyor.
Bireysel
Emeklilik Tasarruf ve Yatirim Sistemi Kanunu’nda Degisiklik Yapilmasina Dair
Kanun Tasarisi, TBMM Baskanligi’na sunuldu. Tasariya göre, Türk vatandasi olup
45 yasini doldurmamis olanlardan ücret karsiligi çalisanlar, isverenin kanun
hükümlerine göre düzenledigi bir emeklilik sözlesmesiyle emeklilik planina
dahil edilecek.
Isveren,
çalisanini ancak otomatik katilim için emeklilik plani düzenleme konusunda
Hazine Müstesarliginca uygun görülen bir sirketin sunacagi emeklilik planina
dahil edebilecek.
***
Kesinti ne olacak
Çalisanin
katki payi, SGK prime esas kazancinin yüzde 3'üne karsilik gelen tutar olacak.
Bu orani iki katina kadar artirmaya, yüzde 1'e kadar azaltmaya veya katki
payina maktu limit getirmeye Bakanlar Kurulu yetkili olacak. Örnegin asgari
ücreti için 40 TL iken, SGK tavani üzerinden prim ödeyenler için 321 TL olacak.
Bu tutar, en
geç çalisanin ücretinin ödeme gününü takip eden isgünü, isveren tarafindan
sirkete aktarilacak. Isveren, katki payini zamaninda sirkete aktarmaz veya geç
aktarirsa, çalisanin birikiminde olusan parasal kayiptan sorumlu olacak.
Çalisan,
otomatik katilima iliskin emeklilik sözlesmesinde belirlenen tutardan daha
yüksek bir tutarda kesinti yapilmasini isverenden talep edebilecek.
***
Sistemden 2 ay içinde çikilabilecek
Çalisan,
emeklilik planina dahil oldugunun kendisine bildirildigi tarihi müteakip 2 ay
içinde sözlesmeden cayabilecek. Cayma halinde, ödenen katki paylari, varsa
hesabinda bulunan yatirim gelirleri ile birlikte 10 isgünü içinde çalisana iade
edilecek.
Sirket,
cayma süresince ödenen katki paylarinin deger kaybetmemesini saglayacak sekilde
fon yönetiminden sorumlu olacak.
Cayma
hakkini kullanmayan çalisan, belirlenecek hallerde katki payi ödemesine ara
verilmesini talep edebilecek.
***
Isyeri degisikligi
Bu kapsamda
bir emeklilik sözlesmesi bulunan çalisanin isyerinin degismesi halinde, yeni
isyerinde bu madde kapsaminda bir emeklilik plani varsa, çalisanin birikimi ve
sistemde kazandigi emeklilige esas süresi yeni isyerindeki emeklilik
sözlesmesine aktarilacak.
Yeni
isyerinde emeklilik planinin bulunmamasi halinde çalisan, talep ederse önceki
isyerinde düzenlenmis sözlesme kapsaminda katki payi ödemeye devam edebilecek;
talep etmezse emeklilik sözlesmesi sonlandirilacak.
***
Devlet katkisi
BES'te yüzde
25 devlet katkisi da olacak. Çalisanin cayma hakkini kullanmamasi halinde,
sisteme giriste bir defaya mahsus olmak üzere, ayrica bin TL ilave devlet
katkisi saglanacak. Bakanlar Kurulu, bu tutari yarisina kadar artirmaya veya
yarisina kadar azaltmaya yetkili olacak.
Emeklilik
hakkinin kullanilmasi halinde, hesabinda bulunan birikimi en az 10 yillik,
yillik gelir sigortasi sözlesmesi kapsaminda almayi tercih eden çalisana,
birikiminin yüzde 5'i karsiligi ek devlet katkisi ödemesi yapilacak.
Çalisan
katki payinin takip ve tahsil sorumlulugu sirkete ait olacak.
Sirketlerce,
fon isletim gideri kesintisi disinda baska bir kesinti yapilamayacak.
Isverenin
yükümlülüklerine ve yürürlüge konulan düzenlemelere uymamasi halinde, her bir
ihlal için Çalisma ve Sosyal Güvenlik Bakanligi’nca 100.- TL idari para cezasi
uygulanacak.