OKUL,
YURT VE CAMI YAPIMINDA KDV ISTISNASI
Osman Arioglu
ITO HABER / 1 Nisan 2019 Pazartesi
6 Nisan 2018 tarihli
Resmi Gazete’de yayimlanan 7104 sayili Kanun’la Katma Deger Vergisi Kanunu’nun
13. maddesinin birinci fikrasinda eklenen bir bent ile; “Genel ve özel bütçeli
kamu idarelerine, il özel idarelerine, belediyelere ve köylere bagislanmak üzere
yapilan okul, saglik tesisi ve yüz yatak (kalkinmada öncelikli yörelerde elli
yatak) kapasitesinden az olmamak üzere ögrenci yurdu ile çocuk yuvasi,
yetistirme yurdu, huzurevi, bakim ve rehabilitasyon merkezi, mülki idare
amirlerinin izni ve denetimine tabi ibadethaneler, Diyanet Isleri Baskanligi
denetimine tabi yaygin din egitimi verilen tesisler, Gençlik ve Spor
Bakanligi’na ait gençlik merkezleri ile gençlik ve izcilik kamplarinin insasi
dolayisiyla bagista bulunacaklara yapilan teslim ve hizmetler”e Katma Deger
Vergisi istisnasi getirildi. Getirilen bu uygulama ile kamunun yükünün
hafifletilmesine katkida bulunan hayir sahiplerine ayrica bir de KDV
ödemeksizin bu hayirlari yapabilme imkani saglanmis oldu. Zaten bu tür
islemlere esas olan, örnegin okul, cami veya yurt yapiminin ilgili kamu
idaresinin onayi alinarak yapilmasidir. Kamu idaresi bir okul, cami veya yurt
yapimina ihtiyaç duyuyor ve hayir sahibi de devlet hazinesi yerine kendi
kaynaklarindan bu ihtiyaci karsiliyor demektir. Bu nedenle de hayir sahibine bu
isi yaparken bir de KDV ödemesin demek dogru bir yaklasimdir.
Istisna hükmünün KDV
Kanunu’nun 13. maddesine ekleme yapilmak suretiyle getirilmesinin anlami ise bu
isi yapanlarin kendi malzeme alimlarinda KDV ödemeksizin islem yapabilmelerinin
yaninda, bunlara KDV tahsil etmeksizin satis yapanlarin da üzerlerinde kalan
vergi yükünü iade olarak almalari imkanidir. Isin zaten en önemli tarafi da
budur.
Bazi istisnalar iade
konusu yapilamadigi için istisnanin çok fazla bir anlami da olmuyordu. Zira
satici Katma Deger Vergisi tahsilati yapmadan satis yapmak durumunda kaldigi
zaman, iade alamayacagi bu vergi kadar fiyati degistirmek suretiyle karsidan
tahsil etme yoluna gitmeye çalisiyordu. Bu da istisnanin amacina hizmet etmeyen
bir sonuca yol açiyordu. KDV istisnasi taninan islemlerde istisnasi konusu
KDV’nin iade konusu yapilabilmesi çok önem arz ediyor. Bu anlamda yapilan bu
düzenleme son derece anlamli ve yerinde bir düzenleme olmustur.
UYGULAMAYA ILISKIN ÖNERIMIZ
Amacimiz, bu
düzenlemenin hem önemini vurgulamak, hem de uygulamada karsilasilan bir
sikintiyi gidermek üzere bir de öneride bulunmaktir.
Uygulamaya iliskin
Bakanlik Tebliginde ilgili idare ile yapilan protokolde insaat maliyetinin de
yer almasi gibi bir zorunluluk getirilmis bulunuyor.
Oysa ki bu idareler
örnegin Milli Egitim Müdürlügü, Kredi Yurtlar Müdürlügü veya Diyanet Teskilati
teknik olarak bu insaatin kaça mal olacagini bilmek durumunda degiller.
Bu nedenle bu
uygulamayi kolay hale getirmenin ve istisna belgesi vermenin yolu ilgili idare
ile bir protokolün yapilmis olmasi yeterli olmasi gerekirdi. Bu ihtiyacin
varligi anlaminda ilgili idareye yetkinliginin veya bilmek zorunda olmadigi bir
yükümlülügün yüklenmesine ihtiyaç yoktur.
Iadeyi yapacak olan
mali idare ya kendi kaynaklariyla iade edilecek verginin dogrulugunu tespit
etmek, ya da iadeyi yeminli mali müsavir raporuna baglamak suretiyle yerine
getirilmesini saglayabilir. Dogal olarak burada da iade sisteminin genelinde
oldugu üzere iade alacak mükellefe seçimlik hak sunulmasi gerekir. Hal böyle
olunca bir yandan karmasa ve tartismali durumlara meydan verilmeden isin
gerçegi ortaya çikmis olur.
Yapilan isin
metrekaresi, projesi, plani, varsa is artislari ve buna iliskin onaylar iade
asamasinda elbette ki mali idare tarafindan istenecek.
Bunun ötesinde ayrica isi yaptiran idarenin de bunlari takip
etmesi gibi bir zorunluluk bize göre uygulamayi zora sokan ve hayir sahiplerini
de bir miktar yoran bir durumun ötesine geçemiyor.
Ümit ederiz, bu güzel
uygulamadaki bu ufak aksaklik da kisa bir süre içerisinde giderilir.