VERGI MÜKELLEFLERINDE ISE BASLAMA BILDIRILERI

04.12.2018 Dr. Veysi SEVIG- 2463 görüntülenme YAZDIR

VERGI MÜKELLEFLERINDE ISE BASLAMA BILDIRILERI

 

Dr. Veysi Sevig

 ITO HABER / 3.12.2018

  

Vergi Usul Kanunu’nun 168’nci maddesi geregi olarak ise baslama bildirimlerinin;

  • Gerçek kisilerce ise baslama tarihinden itibaren on gün içinde kendilerince veya 1136 sayili Avukatlik Kanunu’na göre ruhsat almis avukatlar veyahut da 3568 sayili Kanuna göre ruhsat almis meslek mensuplarinca,
  • Sirketlerin kurulus asamasinda ise baslama tarihinden itibaren on gün içinde ticaret sicil memurlugunca ilgili vergi dairesine yapilmaktadir.

Sirketlerin ise baslama bildirimleri disinda yapilacak bildirimler ile isi birakma ve degisiklik bildirimleri, bildirilecek olayin olusumu (vukuu) tarihinden itibaren bir ay içerisinde mükellef tarafindan vergi dairesine yapilabilmektedir.

Isi birakmanin bildirilmesi ile ilgili düzenleme söz konusu kanunun 160’inci maddesinde yer almaktadir.

Isi birakma söz konusu kanunun 161’inci maddesinde tanimlanmistir. Bu tanimlamadan anlasilacagi üzere isi birakma “Vergiye tabi olmayi gerektiren islemlerin tamamen durdurulmasi ve sona erdirilmesidir. Bu baglamda herhangi bir nedenle islerin geçici olarak durdurulmasi isi birakma olarak kabul edilmemektedir.

Isi birakma bildiriminde bulunmayan bir mükellefin isi biraktiginin belirlenmesi veya yapilan arastirma ve yoklamalar sonucunda bilinen adreslerinde bulunamamasi veyahut da baska bir adreste faaliyetine devam ettigine dair bilgi edinilememesi hallerinde baskaca bir ticari, zirai ve mesleki faaliyeti olmadigi halde özellikle sahte belge düzenlemek amaciyla mükellefiyet tesis ettirdiginin vergi incelemesine yetkili olan görevliler tarafindan düzenlenen rapor veya raporlar ile tespit edilmesi durumunda, mükellef kaydinin devamina gerek görülmeyenler ayrica düzenlenecek konuya iliskin raporlar ile mükellefiyetleri vergi dairesince terkin edilebilmektedir.

Böyle bir durumun varligi halinde mükellefin bu durumunun tespitinden önceki döneme iliskin yükümlülüklerini ortadan kaldirmayacagi gibi bu tarihten sonraki faaliyetlerin tespiti halinde bu dönemlere iliskin vergilendirmeye devam edilerek ve varsa vergi yasalari uyarinca cezalandirilmasi gereken fiilleri için de gerekli cezai islemlerin yapilmasi saglanmaktadir.

Vergi Usul Kanunu’nun 160’inci maddesi uyarinca mükellefiyet kayitlari terkin edilenlerin kimlik bilgileri ile bunlarin bastirmis veya tasdik ettirmis olduklari belgeler ve kullanmis olduklari ödeme kaydedici cihazlara iliskin bilgiler Maliye Bakanliginca belirlenecek araçlarla duyurulmaktadir.

Vergi Usul Kanunu’nun “Isi Birakmanin Bildirilmesi ile ilgili 160’inci maddesi, vergi mükellefinin isi birakmasindaki nedenler açisindan ayri bir önem tasimakta ve Mali Idarece mükellefiyet kaydini kapatan mükellef hakkinda bilgi edinme yönteminden yararlanilarak tespit edilen kisi veya kurum hakkinda gerekli izleme ve arastirmalar yapilmaktadir.

Söz konusu maddenin uygulanmasina iliskin yöntemi belirleme yetkisi Maliye Bakanligi’na aittir. Gerçekte bildirimlere iliskin uygulanacak usulsüzlük cezalari caydirici nitelikte degildir. 2018 yilinda, uygulanacak en yüksek ceza sermaye sirketleri için;

  • Ise baslamanin zamaninda bildirilmemesi halinde 148 TL 
  • Diger yapilmamis bildirimlerin yapilmamasi halinde ise 80 TL olarak belirlenmistir.

Diger yandan sermaye sirketlerinin kurulus asamasinda ise baslamayi bildirme yükümlülügünün ticaret sicil memurluklarina birakilmis olmasi nedeniyle bunlar için ise baslamanin bildirilmesine iliskin cezanin fiilen uygulanabilirligi de kalmamistir.

Ancak bireysel nitelikte faaliyet gösterenler için durum farklidir.

Konuya iliskin bildirimlerin mükellefçe süresi içerisinde yapilmamasi halinde, bilahare vergi inceleme elemanlarinca yapilan tespitler söz konusu mükellefler açisindan bazen beklenmeyen sonuçlara neden olabilmektedir. Özellikle vergi hukuku açisindan cezai müeyyidelere neden olabilecek fiillerin varligi halinde ortaya çikan sorunlarin yarattigi sonuçlar hukuki açidan tartismali olsa da kanunun muhataplarini olumsuz etkilemektedir.