‘Vergi
borcu yoktur’ yazisi
Dr. Veysi Sevig
Istanbul
Ticaret Gazetesi / 28 Mart 2016 Pazartesi
Vergi Usul Kanunu’nun mükerrer 257.
maddesinin birinci fikrasinin (6) numarali bendinde 6518 sayili kanunla yapilan
degisiklik geregi Maliye Bakanligi;
- Vergi güvenligini saglamak amaciyla niteliklerini
belirleyip onayladigi elektrikli, elektronik, manyetik ve benzeri cihazlar
ve sistemleri kullandirmaya, bu cihaz ve sistemler vasitasiyla bandrol,
pul, barkod, hologram, kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve
isaretlerin kullanilmasina iliskin zorunluluk getirmeye,
- Mükelleflere bandrol, pul, barkod, hologram,
kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve isaretlerin verilmesinde,
mükelleflerin Maliye Bakanligi’na bagli vergi dairelerine vadesi geçmis
borcu bulunmadigina iliskin belge arama zorunlulugu getirmeye, bu
zorunluluk kapsamina girecek amme alacaklarini tür ve tutar itibariyle
tespit etmeye ve hangi hallerde bu zorunlulugun aranmayacagina,
- Bandrol, pul, barkod, hologram, kupür, damga,
sembol gibi özel etiket ve isaretlerin basimi, dagitimi ile sistemin
kurulmasi ve isletilmesi hizmetlerinin Kamu Mali Yönetimi ve Kontrol
Kanunu’na tabi olmaksizin, süresi 5 yili geçmemek üzere Kamu Ihale Kanunu
hükümleri çerçevesinde; yetkilendirilecek gerçek veya tüzel kisiler
tarafindan yerine getirilmesine (Kamu Ihale Kanunu’nun 5. maddesinin
5. fikrasi hariç) bu hizmetlerde ve yetkilendirilecek gerçek veya tüzel
kisilerde bulunmasi gereken özellikleri, yetkilendirilecek gerçek veya
tüzel kisilerin faaliyetlerinin yönlendirilmesi, izlenmesi, denetlenmesi,
yetkilendirmenin sinirlandirilmasi ve bunlarin uygulanmasi ve bunlarin
uygulanmasina iliskin usul ve esaslari belirlemeye yetkili kilinmistir.
Ancak; mükelleflerin Maliye Bakanligi’na
bagli vergi dairelerine vadesi geçmis borcu bulunmadigina iliskin belge arama
zorunlulugu getirme konusunda Maliye Bakanligi’na taninan yetki gerek içerik ve
gerekse düzenleme yapma boyutuyla iptal istemiyle Anayasa Mahkemesi’ne
tasinmistir.
Anayasa Mahkemesi konuyu inceleyerek kanun
koyucunun “…vergi hukuku alaninda yetkisini kullanirken, Anayasa’nin temel
ilkelerine ve vergi ile ilgili kurallarina bagli kalmak kosuluyla kamu
gelirlerinin dogru, etkin ve verimli biçimde nasil ve hangi yöntemlerle
saglanacagi konusunda takdir yetkisi”ne sahip oldugunu,
“Iptali istenilen kuralda ek bir vergi
veya benzeri mali yükümlülük getirmedigi gibi, Maliye Bakanligi’na vergi ve
mali yük konulmasi konusunda bir yetki de” verilmedigi, kuralin vergi
yükümlülügü ile ilgisi bulunmadigi, iptali istenilen kural ile Maliye
Bakanligi’na verilen yetkinin, mükelleflere bandrol, pul, barkod, hologram,
kupür, damga, sembol gibi özel etiket ve isaretlerin verilmesinde,
mükelleflerin Maliye Bakanligi’na bagli vergi dairelerine vadesi geçmis
borçlarinin bulunmadigina iliskin belge arama zorunlulugu getirilmesi ile
ilgili olarak, bu kapsama girecek amme alacaklarini tür ve tutar itibariyle
tespit etmeye ve hangi hallerde bu zorunlulugun aranilmayacagina” iliskin
oldugunu,
Dava konusu edilen kuralda kanun koyucu
tarafindan Maliye Bakanligi’na birakilan düzenleme alaninin, vergilendirme ile
ilgili temel kurallar olmayip, kanunda belirlenen mükelleflerin Maliye
Bakanligi’na bagli vergi dairelerine vadesi geçmis borcu bulunmadigina iliskin
belge arama zorunlulugunun uygulanmasina iliskin teknik düzenlemeler ve
ayrintilari içerdigi, bu baglamda, kanunla düzenlemesi gerekmeyen bir konu
hakkinda Maliye Bakanligi’na yetki verilmesinin yasama yetkisinin devri
niteliginde olmadigi, dolayisiyla Anayasa’ya aykiri olmadigi gerekçesiyle iptal
istemini reddetmistir.
Anayasa Mahkemesi’nin konuya iliskin
08.12.2015 gün ve E.No:2014/87, K.No:2015/112 karari 28 Ocak 2016 gün ve 29607
sayili Resmi Gazete’de yayimlanmistir.
Konuya iliskin ayrintili bilgi için
bakiniz: “Vergi Borcu Yoktur Yazisi Uygulamasi Anayasaya Uygun mu?” Doç. Dr.
Tahir Erdem, Diyalog Dergisi Mart 2016, sf:1-16