HANGI ISYERLERINDE IS SAGLIGI VE GÜVENLIGI KURULU SART?

Dr. Resul KURT

Dünya gazetesi 2.3.2018

Elli ve daha fazla çalisani bulunan ve alti aydan fazla süren sürekli islerin yapildigi isyerlerinde isveren, is sagligi ve güvenligi ile ilgili çalismalarda bulunmak üzere bir kurul olusturmak zorundadir. Isveren bu kurulun kararlarini uygular. Is Sagligi ve Güvenligi Kurullari Hakkinda Yönetmelikle uygulamanin usul ve esaslari belirlenmistir. Alti aydan fazla süren asil isveren-alt isveren iliskisinin bulundugu durumlarda;

- Asil isveren alt isverenin çalisan sayilari ayri ayri elli ve daha fazla ise asil isveren ve alt isveren ayri ayri kurul kurar. Is sagligi ve güvenligi faaliyetlerinin yürütülmesi ve kurullarca alinan kararlarin uygulanmasi konusunda isbirligi ve koordinasyon asil isverence saglanir.

- Bir isyerinde sadece asil isverenin çalisan sayisi elli ve daha fazla ise bu durumda kurul asil isverence kurulur. Kurul olusturma yükümlülügü bulunmayan alt isveren, kurul tarafindan alinan kararlarin uygulanmasi ile ilgili olarak koordinasyonu saglamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

- Alt isverenin çalisan sayisi elli ve daha fazla, asil isverenin çalisan sayisi ellinin altinda ise isyerinde kurul alt isverence olusturulur. Asil isveren alt isverenin olusturdugu kurula isbirligi ve koordinasyonu saglamak üzere vekâleten yetkili bir temsilci atar.

- Asil isveren ve alt isverenin çalisan sayilari ayri ayri ellinin altinda ve toplam çalisan sayisi elliden fazla bulundugu durumlarda ise koordinasyon asil isverence yapilmak kaydiyla, asil isveren ve alt isveren tarafindan birlikte bir kurul olusturulur.

Is sagligi ve güvenligi kurulunda;

- Isveren/Isveren vekili
- Is güvenligi uzmani, 
- Isyeri hekimi,
- Insan kaynaklari, personel, sosyal isler veya idari ve mali isleri yürütmekle görevli bir kisi, 
- Bulunmasi halinde sivil savunma uzmani,
- Bulunmasi halinde formen, ustabasi veya usta,
- Çalisan temsilcisi, isyerinde birden çok çalisan temsilcisi olmasi halinde bas temsilci görev alir.

Kurulun baskani isveren veya isveren vekili, kurulun sekreteri ise is güvenligi uzmanidir. Is güvenligi uzmaninin tam zamanli çalisma zorunlulugu olmayan isyerlerinde ise kurul sekretaryasi; insan kaynaklari, personel, sosyal isler veya idari ve mali isleri yürütmekle görevli bir kisi tarafindan yürütülür. Formen, ustabasi veya usta o isyerindeki formen, ustabasi veya ustalarin yaridan fazlasinin katilacagi toplantida açik oyla seçilir. Seçimle belirlenememesi halinde isveren tarafindan atanir.

Isverene bagli, fabrika, müessese, isletme veya isletmeler grubu gibi birden çok isyeri bulundugu hallerde elli ve daha fazla çalisanin bulundugu her bir isyerinde ayri ayri kurul kurulur.

Kurullar ayda en az bir kere toplanir. Ancak kurul, isyerinin tehlike sinifini dikkate alarak, tehlikeli isyerlerinde bu sürenin iki ay, az tehlikeli isyerlerinde ise üç ay olarak belirlenmesine karar verebilir. Toplantinin gündemi, yeri, günü ve saati toplantidan en az kirk sekiz saat önce kurul üyelerine bildirilir. Gündem, sorunlarin ve varsa is sagligi ve güvenligine iliskin projelerin önem sirasina göre belirlenir. Kurul üyeleri gündemde degisiklik isteyebilirler. Bu istek kurulca uygun görüldügünde gündem buna göre degistirilir.

Ihtiyaç duyulmasi halinde kurullar arasinda koordinasyon ve bilgi alis verisi isverence saglanir. Isveren, birden çok isyerinin her birinde kurulacak kurullarin çalisma usullerini düzenlemek, is ve görüs birligini saglamak amaciyla bu isyerlerine ait is sagligi ve güvenligi ile ilgili raporlarin, en az üç ayda bir, ilgili teknik eleman ve uzmanlarca incelenmesini saglar. Ayrica bu raporlari göz önünde tutarak alinmasi gereken tedbirleri tespit eder ve uygulanmasini saglar.

Isveren tarafindan, kurulun üyelerine ve yedeklerine is sagligi ve güvenligi konularinda egitim verilmesi saglanir. Kurul üyelerinin ve yedeklerinin egitimleri asgari asagidaki konulari kapsar;

- Kurulun görev ve yetkileri,
- Is sagligi ve güvenligi konularinda ulusal mevzuat ve standartlar,
- Sikça rastlanan is kazalari ve tehlikeli vakalarin nedenleri,
- Is hijyeninin temel ilkeleri,
- Iletisim teknikleri,
- Acil durum önlemleri,
- Meslek hastaliklari,
- Isyerlerine ait özel riskler,
- Risk degerlendirmesi.

Asil isveren alt isveren iliskilerinde ortak kurul olusumunda egitimden her iki isveren birlikte sorumludur.